Om de instroom van technisch personeel te vergroten, lanceerde arbeidsmarktspecialist Technicum (onderdeel van RGF Staffing) in 2022 een praktisch leerwerkprogramma voor zij-instromers: het Technicum ONE-traject. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met UWV, opleidingsfondsen en werkgevers in de technieksector. De eerste 228 deelnemers zijn inmiddels ingestroomd en voor 2023 zijn 500 nieuwe zij-instroomtrajecten gepland. Voor verdere groei kunnen bovendien meer arbeidsmarktintermediairs bij Technicum ONE aanhaken.
De aanpak is een praktische doorvertaling van het Aanvalsplan Techniek om in tien jaar 60.000 extra vacatures in de technieksector structureel in te vullen. Zij-instromers zijn hiervoor een belangrijk wervingskanaal. “De tekorten zijn groot en blijven zoeken naar die ene kandidaat is geen oplossing,” zegt Alfred Nanninga (managing director a.i.) van RGF Techniek. “We moeten de vijver structureel vergroten en tegelijkertijd oog hebben voor wat werkgevers nu nodig hebben: nieuwe mensen die al snel kunnen bijdragen.”
Talentontwikkeling
Het leerwerkprogramma is gericht op kandidaten die nog niet werkzaam zijn in de technische branche en de overstap willen maken. Dit kan zijn vanuit een uitkerings- of werksituatie. “In de techniek zijn er veel banen, ontwikkelkansen en daarmee groeikansen voor de werk- en inkomenszekerheid,” zegt Johan van der Kleij (landelijk adviseur Techniek) bij UWV. “De werkloosheid is nu misschien laag, maar er is nog steeds een potentieel van 1,2 miljoen onbenutte talenten en latent werkzoekenden. Om hun talenten te benutten, moeten we met elkaar iets extra doen. Dat gebeurt met dit programma.” Ook directeur Chantal Huinder van Doorzaam (het fonds voor duurzame inzetbaarheid van uitzendkrachten) is enthousiast. “Dit biedt ook kansen voor uitzendkrachten in banen met minder perspectief, zoals mensen die de afgelopen tijd extra bij de GGD zijn ingezet. Zo kunnen we mensen beter aan het werk houden én werken aan hun talentontwikkeling.”
Online werving
Langs welk kanaal zij-instromers binnenkomen maakt ook niet uit. Zij worden door Technicum online geworven met slimme AI-tools op basis van regio- en interessegebieden. “De uitdaging is allereerst om in gesprek te komen met potentiële zij-instromers, ook buiten de database van Technicum en het UWV,” schetst Nanninga. Als iemand een potentiële techneut blijkt, wordt met een technisch en persoonlijkheid-assessment gekeken naar competenties, drijfveren en motivatie. “Dit maakt mogelijkheden helder en verwachtingen reëel. Voor het vervolg maken we een persoonlijk ontwikkelplan. Waar nodig kan voor uitzendkrachten extra coaching of begeleiding vanuit USG Restart worden ingezet met hulp van het ontwikkelbudget van Doorzaam.” Daarnaast kan ook een Persoonlijk Kansberoepbudget van Doorzaam worden ingezet voor het opleiden voor kansberoepen. Ook wordt samengewerkt met technische opleiders en opleidingsfondsen.
“Deze aanpak werkt. Nu kunnen we het per arbeidsmarktregio uitbreiden.”
Alfred Nanninga, managing director a.i. van RGF Techniek
Opleidingstraject
Deelnemers aan het leerwerkprogramma komen in dienst bij Technicum en volgen eerst acht lesdagen voor de ontwikkeling van basisvaardigheden. Vanaf de tweede week passen ze deze direct toe door mee te lopen met een ervaren praktijkbegeleider bij een inlener. Tussentijds zijn er ook twee terugkomdagen. Nanninga: “Door de tekorten en drukte is er in de praktijk weinig tijd voor begeleiding, maar doordat de nieuwe mensen al vrij snel productief inzetbaar zijn, ontstaat hier ook ruimte voor.” Instromers met een uitkering krijgen via UWV de mogelijkheid om dertien weken te leren en werken met behoud van uitkering.
Na deze eerste stappen kunnen deelnemers doorstromen naar een ONE Combi-traject voor werken en leren in de praktijk (bbl). Daarbij worden ze binnen twee jaar opgeleid naar mbo-niveau 3 of 4. Ook kunnen ze nog extra vaardigheden ontwikkelen met een ONE Plus-traject, in de vorm van softskill-trainingen of bijvoorbeeld voor een hoogwerkerscertificaat.
Resultaten
In het eerste halfjaar zijn al 28 klassen (228 deelnemers) van start gegaan met het leerwerkprogramma, waarvan de meeste deelnemers doorstromen. Naast de eerste kwantitatieve resultaten telt vooral het kwalitatieve resultaat. “Er zijn vaker initiatieven, maar het gaat uiteindelijk om het doen en de vertaling naar de praktijk. Daarvoor hebben we nu deze aanpak en het platform. Dit werkt en nu kunnen we het per arbeidsmarktregio uitbreiden. Daarvoor zijn we op de achtergrond ook al bezig om samenwerking te zoeken met meerdere intermediairs. Want samen kunnen we veel meer doen. En de totale uitdaging is groot,” aldus Alfred Nanninga.
Ook Van der Kleij van UWV is enthousiast. “Dit is een mooi praktisch project dat we per regio kunnen inzetten. Het is laagdrempelig, omdat kandidaten los van hun opleiding of ervaring kunnen instromen als zij de juiste competenties hebben. Vanuit onze samenwerking kunnen we hen goed vormen en voorbereiden voor zeer verschillende technische banen. Alleen cv’s doorzetten is tegenwoordig niet meer genoeg. We moeten veel meer doen en dat kunnen we samen het best. Wie deze opleiding volgt, kan rekenen op een mooie loopbaan binnen de interessante technische branche.”
“Eindelijk de techniekbaan die ik écht wilde” 
De Twentse Eline Annink (34) had zeer diverse banen, tot ze ontdekte wat ze écht wilde: de techniek in! Maar zonder diploma viel dat nog niet mee. “Ik had eerder vooral banen om werk te hebben. Ik werkte in de horeca en transportsector, maar was eigenlijk altijd al gek op techniek. Om van deze hobby mijn beroep te maken, had ik wel een opleiding én de kans nodig. Ik merkte toch nog dat ik me als vrouw eerst extra moest bewijzen. Zonder diploma kreeg ik de kans niet, waar dat voor mannen in deze sector toch makkelijker ligt.”
Door een online advertentie hoorde ze over het ONE Start-leerwerkprogramma van Technicum. Na twee succesvolle assessments begon ze in januari 2023. Na basistheorie- en praktijklessen en geslaagde toetsen begon ze ook direct aan een stageperiode bij een project in Zwolle van elektrotechnisch installatiebedrijf Assink-Weustink. “In een leeg bedrijfspand leggen we alle bekabeling en elektronica weer aan, zoals: datakabels, stopcontacten, voedingen en krachtstroom. Ik vind het geweldig om te doen! Ik werk nauw samen met één collega en krijg goede uitleg en begeleiding. Ik kan me geen betere stagebegeleiding wensen. Hierna ga ik de volledige basisopleiding tot elektromonteur doen van een tot twee jaar. Ook daarna wil ik blijven leren, want ik wil echt verder in deze sector! Vanwege mijn zwangerschap start ik na deze stage iets later met de basisopleiding, maar ook dat kon bij Technicum. Door negatieve ervaringen met een werkgever in het verleden vond ik dit eerst wel spannend om te vertellen, maar hier is er alle begrip voor. Ik zit helemaal op mijn plek. Dit is voor mij een droom die uitkomt.”
Bron: Leerwerkprogramma brengt zij-instromers naar technische banen - ABU
Fotografie: Kim Kok