60.000 onvervulde vacatures, ofwel: een voetbalstadion vol. Dat is waar de technische sector in Nederland mee te maken heeft. Een historisch hoog cijfer. Een gezamenlijke samenwerking, tussen (onder andere) opleiders, werkgevers en UWV, is daarom belangrijker dan ooit. In dat kader ondertekende Betsie Gerrits, hoofd landelijke werkgeversdiensten op woensdag 12 april een samenwerkingsovereenkomst met Technicum, opleider en werkgever in de technische sector. Dat was niet geheel toevalligerwijs tijdens het evenement ‘de Toekomst van Tech’, georganiseerd door Technicum, met als gastspreker onder andere astronaut André Kuipers.

'Houston, we have a problem’. Met die woorden opent Alfred Nanninga, interim directeur van Technicum', de bijeenkomst, in het schitterende automuseum Louwman in Den Haag. ‘Als we de arbeidsmarkt blijven benaderen zoals we dat nu doen, hebben we over tien jaar een probleem. Dan zijn er niet genoeg huizen, dan zijn we nog steeds afhankelijk van gas en dan krijgen we de energietransitie niet voor elkaar. We hebben daarom een branchebrede aanpak nodig, met techniekbedrijven, opleiders en UWV, waarin minder aandacht is voor diploma’s en meer voor leren in de praktijk’.

Technicum ONE

De scherpe opening van Alfred zet meteen de toon voor de rest van de middag: de gasten, waaronder verschillende werkgevers vanuit de technische sector, opleiders en adviseurs werkgeversdiensten van UWV beseffen eens te meer dat ze voor een stevige uitdaging staan. Maar wel eentje die het aanpakken waard is, zoals ook wordt benadrukt in het ‘Aanvalsplan arbeidsmarkttekorten Techniek, Bouw en Energie’, opgesteld door onder meer VNO-NCW en MKB Nederland. In het plan worden suggesties gedaan om de arbeidsmarkt compleet anders in te richten voor technici, met veel aandacht voor zij-instromers.

Technicum biedt sinds medio 2022, met leer- en ontwikkelplatform Technicum ONE, precies die zij-instromers een aantrekkelijk traject. In 8 weken krijgen zij een basisopleiding, én direct praktijkervaring in een technisch vakgebied naar keuze. Hierna vervolgen ze het opleiding & ontwikkelprogramma zodat ze hun vaardigheden verder kunnen uitbreiden en groeien in hun rol. De samenwerkingsovereenkomst tussen UWV en Technicum is specifiek op dit traject gericht: werkzoekenden kunnen Technicum ONE volgen met behoud van uitkering en vrijstelling van de sollicitatieplicht.

Maar niet alleen UWV-cliënten zijn bij Technicum ONE gebaat: ‘Het mooie is: iedereen die dat wil kan deelnemen, tot aan cabaretiers en presentators aan toe’, vertelt Alfred, waarop cabaretier Dolf Jansen op het podium verschijnt. Dolf stelt op zijn unieke energieke wijze verschillende vragen aan Alfred: waarom is techniek dan zo belangrijk? Hoe draagt Technicum ONE bij aan het arbeidstekort?  Zijn aanwezigheid brengt direct een lach op het gezicht bij de gasten.

De aarde als ruimteschip  

Tijd voor adempauze is er niet, want de volgende (top)spreker betreedt alweer het podium: astronaut André Kuijpers. Hij legt, in navolging op de vraag van Dolf, haarfijn uit waarom techniek nou zo belangrijk is. Uiteraard met nadruk op ruimtevaarttechniek. ‘Iedereen gebruikt iedere dag ruimtevaart’, vertelt André. ‘Denk aan de toepassingen van verschillende soorten satellieten, zoals GPS, of wanneer je kijkt naar het weerbericht. Of, veel belangrijker nog, wat dachten jullie van de kennis die aardobservatiesatellieten ons brengen? Die kunnen heel precies veranderingen bijhouden, zoals luchtvervuiling, ontbossing, de hoogte van de zeespiegel en de warmte van de aarde.’

‘Het is als land gunstig om aan ruimtevaart bij te dragen’, vervolgt André zijn verhaal. ‘Ruimtevaart vindt plaats onder uiterst uitdagende omstandigheden, wat het een sterk innovatieve kracht aan deze sector geeft. Zonder ruimtevaart hadden we nu geen “alledaagse” objecten als krasbestendige brillenglazen, draadloze apparatuur en rookmelders.’ Deze uitspraken brengen Dolf bij de vraag: ‘Gaat techniek belangrijke mondiale problemen oplossen?’ André vertelt daar vertrouwen in te hebben. Wel herhaalt hij dat ‘de aarde een ruimteschip met beperkte voorraden is. En daar moeten we zuinig op zijn’.

Er volgt een kort moment om een technisch talent van Technicum ONE, Jeanimé, in het zonnetje te zetten. De afgelopen maanden zijn er 350 medewerkers opgeleid en bijgeschoold, en zij is daarvan de 350ste. De boodschap: met de juiste instelling is het mogelijk om snel nieuwe vakmensen op te leiden.

Meer dan ‘alleen die monteur’

Onder andere Johan van der Kleij, landelijk adviseur werkgeversdiensten in de sector techniek, was namens UWV aanwezig bij de bijeenkomst. Over het belang van techniek sluit hij zich grotendeels aan bij de woorden van André: ‘Techniek is de grootste sector van Nederland, en we hebben dagelijks met techniek te maken. Of het nu gaat om digitale communicatie of om te voorzien in onze eerste levensbehoeften. Op het moment dat techniek hapert of niet aan onze verwachting voldoet zien we dat dit gelijk grote impact heeft op ons dagelijks leven.’

‘Daarom zijn in deze sector in de toekomst veel vakmensen nodig, op alle verschillende niveaus’, voegt Johan toe. ‘Of, laat ik het anders zeggen: als technisch geschoold vakman ben je in deze tijd meer dan alleen “die” monteur; je bent de motor die bijdraagt aan de ontwikkeling van Nederland, op gebied van duurzaamheid en een betere levensomgeving. Voor nu, en in de toekomst. Het event, met dank aan Technicum, heeft duidelijk gemaakt dat we vooral het samen moeten doen, en de handen ineen moeten slaan met alle partijen die verantwoordelijk zijn voor arbeidsmarkt en duurzaamheid.’

Auteur: Thomas de Lange, UWV Werkbedrijf

Bekijk hier onze eventpagina over De Toekomst van Tech.